De huid na bestraling (radiotherapie) verzorgen

Volwassen huid, Overige
De huid na bestraling (radiotherapie) verzorgen
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Bij behandeling met radiotherapie kan de huid erg gevoelig worden. Hoe verzorg je de huid na bestraling? Mág je de bestraalde huid eigenlijk verzorgen? En hoe zit het met zon?

Radiotherapie is een behandeling waarbij kankercellen heel gericht met straling worden bereikt. Anders dan chemotherapie, waarbij medicijnen worden ingezet en je over je hele huid klachten kunt krijgen, zijn de klachten bij radiotherapie vooral plaatselijk: alleen op de plek waar de bestraling plaatsvindt

Huid na bestraling

Net als bij chemotherapie, ondervindt de huid ook na bestraling vaak veel last. Op de plaats van bestraling wordt de huid gevoelig. De klachten beginnen vaak binnen een paar dagen na de bestraling en houden aan tot één à twee weken na de laatste bestraling.

Bij milde klachten gaat het om huiduitslag met droogte, lichte roodheid en schilfering. Bij ernstige varianten kunnen er ook wondjes ontstaan en zwelling van de huid.

Hoeveel last je huid ondervindt van de bestraling, hangt onder andere af van de bestralingsdosis, de plek en de hoeveelheid huid die bestraald is.

Bestraalde huid verzorgen

Er bestaan geen producten om de bijwerkingen van radiotherapie te voorkomen, maar wel om de klachten te verzachten. Maak voor én na de bestralingstherapie gebruik van milde huidverzorgingsproducten die geen irriterende ingrediënten bevatten, zoals parfum of alcohol. Mooi is het als deze producten vochtvasthoudende ingrediënten bevatten die de huidbarrière helpen herstellen.

Een crème mag je gewoon dagelijks op de huid smeren, maar doe dit alleen als de huid intact is (dus geen crème aanbrengen op een wond).

De American Academy of Dermatology, de Amerikaanse organisatie voor dermatologen, geeft nog meer adviezen over hoe je de bestraalde huid kunt verzorgen. Over het wassen van de huid bijvoorbeeld: het is goed om de huid elke dag met warm water te wassen, maar doe dit wel mild. Dus niet boenen, geen washandjes, geen scrubs en niet scheren. Gebruik je een reinigingsproduct om de huid schoon te maken, kies dan een pH-neutraal product.

Na bestraling in de zon?

Buiten zijn is fijn. Maar wat doe je als de zon uitbundig schijnt? Mag je na bestraling in de zon? Helaas is UV-straling niet goed voor de bestraalde huid. Blijf daarom zoveel mogelijk uit de zon; zoek de schaduw op. Lukt dit niet meteen, bedek de behandelde huid dan met UV-werende kleding, of een hoofddeksel. En is dit geen optie, smeer dan zonnebrandcrème.

Een zonnebrandcrème die je op de bestraalde huid smeert, moet minimaal een factor 30 zijn en is het liefst vrij van irriterende ingrediënten.

De gezonde, niet aangedane huid is niet per se extra gevoelig geworden voor zon, maar het blijft natuurlijk belangrijk om ook die huid te beschermen tegen UV-straling.

Naast zon, zijn hitte en kou niet bevorderlijk voor de huid. Extreme temperatuurverschillen kun je dus beter vermijden. De huid warmen of koelen na bestraling is dan ook geen goed idee.

Mijn tips

  • Wees extra lief voor de huid: gebruik parfumvrije huidverzorgingsproducten. Parfum is de nummer één allergeen en die vermijd je nu liever.
  • Draag loszittende kleding, zodat de behandelde plek op de huid niet extra geïrriteerd raakt door wrijving.
  • Producten die je kunt gebruiken om de huid te reinigen, zijn de Douchecrème of Gezichtsreiniger die ik heb ontwikkeld. Beide producten zijn mild en pH-neutraal, heel geschikt voor een gevoelige huid.
  • Een crème die je na bestraling kunt smeren, is bijvoorbeeld Drs Leenarts Bodycrème. Dit is een vettende crème die ik speciaal heb ontwikkeld voor de droge huid. De crème bevat huideigen lipiden, glycerine, sheabutter en ureum; allemaal ingrediënten die het vocht in de huid vasthouden en zo helpen de huidbarrière te herstellen. Irriterende ingrediënten of bekende allergenen vind je er natuurlijk niet in terug.
  • Ben je na bestraling buiten in de zon, dan is het extra belangrijk om de huid in te smeren met zonnebrandcrème. Mijn parfumvrije Suncare SPF50 (in een crème of spray) bevat verantwoorde UV-filters en is geschikt voor de gevoelige huid.
  • Heb je klachten of vragen over de huid na bestraling, aarzel dan niet om aan de bel te trekken en bespreek ze met je arts of een dermatoloog.