Zonnesteek

Zon en de huid
Zonnesteek
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Als het warm weer is, verliest het lichaam veel vocht door te zweten. Zweten is een natuurlijke reactie van het lichaam om af te koelen. Wanneer je meer vocht verliest dan dat je binnenkrijgt, kan het lichaam niet meer goed afkoelen. Je lichaam heeft dan te weinig vocht om te verdampen, waardoor de temperatuur van je lichaam kan gaan stijgen. Gebeurt dit overdag onder de invloed van UV-straling (zonlicht), dan noemen we dit een zonnesteek. Een zonnesteek wordt vaak verward met zonneallergie, maar deze twee verschillen enorm. Op mijn adviespagina over zonneallergie lees je meer over deze allergische reactie.

Drs Leenarts over zonnesteek

In het kort

  • Bij een zonnesteek is het lichaam te warm geworden.
  • Veel voorkomende klachten zijn: hoofdpijn, duizeligheid, veel zweten en een slap gevoel.
  • Drink voldoende water en rust in een koele omgeving.

 

Wat is een zonnesteek?

Een zonnesteek is de verzamelnaam voor symptomen die kunnen optreden wanneer je lichaam te lang is blootgesteld aan directe warmte van zonlicht. Een zeer ernstige zonnesteek wordt ook wel een hitteberoerte genoemd.

Ons lichaam is in staat om ervoor te zorgen dat je lichaamstemperatuur, onder allerlei omstandigheden, rond de 37 graden Celsius blijft. Deze constante temperatuur wordt geregeld door je hersenen. Als je bijvoorbeeld aan het zonnen bent, kan je lichaam behoorlijk warm worden. Je hersenen geven dan een signaal aan je zweetklieren om zweet te gaan produceren. Doordat het zweet vervolgens verdampt op je huid daalt je lichaamstemperatuur langzaam en raakt je lichaam deze warmte kwijt.

Bij een zonnesteek kan het lichaam deze warmte niet meer kwijtraken, waardoor de lichaamstemperatuur blijft stijgen. In sommige gevallen kan dat gevaarlijk zijn.

Je huid kan dan heel warm aanvoelen en rood worden, net als bij een verbrande huid.

Zonnesteek symptomen

Is je huid aan het gloeien? Ben je aan het zweten en heb je een duizelig gevoel? Dan kan er sprake zijn van een zonnesteek. Symptomen waaraan je een zonnesteek kunt herkennen zijn: 

  • Een gloeiend warme/rode huid
  • Veel zweten
  • Hoofdpijn
  • Duizeligheid
  • Misselijkheid (soms zelfs overgeven)
  • Hartkloppingen
  • Een slap gevoel

Van een zonnesteek kun je dus behoorlijk ziek worden. In sommige gevallen kunnen mensen hier zelfs van flauwvallen.

Wat te doen bij een zonnesteek

De behandeling van een zonnesteek verschilt per ernst van de situatie. Bij een lichte zonnesteek is het belangrijk om verkoeling te zoeken. Ga in de schaduw zitten, koel de huid met natte doeken of stap onder een lauwe douche. Drink hiernaast voldoende water. Bij een zonnesteek kan het lichaam namelijk uitdrogen. Blijf je lang last houden van de zonnesteek? Raadpleeg dan je huisarts.

Wanneer de persoon met een zonnesteek moet overgeven, verward gedrag vertoont of is flauwgevallen gaat het om een ernstige zonnesteek, oftewel een hitteberoerte. Het is dan noodzaak om direct contact op te nemen met zorgverleners.



Zonnesteek voorkomen

Ga je bijvoorbeeld een dagje naar het strand en is het erg warm? Let dan goed op jezelf en anderen door voldoende te drinken, de felle zon te vermijden op de warmste momenten van de dag en op tijd schaduw op te zoeken. Zo kun je een zonnesteek voorkomen.

Naast het voorkomen van een zonnesteek is het ook belangrijk om je huid voldoende te beschermen tegen zonnestraling. Om de huid in de zon te beschermen kun je een zonnebrandcrème smeren, bijvoorbeeld de Suncare SPF30. Breng de zonnebrandcrème ruim en voldoende aan (iedere 2 à 3 uur) voor optimale bescherming. Hiernaast kun je ook een hoed, pet of UV-werende kleding dragen voor extra bescherming.

Tips om een zonnesteek te voorkomen

  • Blijf liefst uit de zon tussen 11.00-15.00 uur wanneer de zon het sterkst is. Zoek daarvoor en erna ook op tijd de schaduw op.
  • Draag eventueel beschermende kleding, zoals een hoed of UV-kleding.
  • Drink voldoende, de hele dag door. 
  • Voelt je huid heel warm aan? Koel af onder een lauwe douche.

  

Misschien heb je ook interesse in deze producten?

Veelgestelde vragen over zonnesteek

Hoe weet je of je een zonnesteek hebt?

Een zonnesteek herken je aan een slap, duizelig, misselijk gevoel waarbij de huid heel warm aanvoelt en rood kan kleuren. Hiernaast kun je ook erg gaan zweten en hoofdpijn krijgen. Twijfel je of je last hebt van een zonnesteek? Raadpleeg dan je huisarts.

Hoe lang duurt een zonnesteek?

Hoe lang een zonnesteek duurt ligt aan de ernst van de zonnesteek. Bij een lichte zonnesteek kun je je na een dag al beter voelen. Bij een ernstige zonnesteek kunnen de klachten meerdere dagen aanhouden.

Wat te doen bij een hitteberoerte?

Ga bij een hitteberoerte direct uit de zon en zoek verkoeling op door in de schaduw te zitten of onder een lauwe douche te stappen. Drink hierbij ook voldoende water. Neem bij een hitteberoerte altijd contact op met een arts of andere zorgverleners. 

Wat is het verschil tussen zonneslag en een zonnesteek?

Met een zonneslag of zonnesteek wordt hetzelfde ziektebeeld bedoeld, deze woorden zijn synoniemen van elkaar.

Gaat een zonnesteek vanzelf over?

Dit ligt aan de ernst van de zonnesteek. Bij een lichte zonnesteek nemen de klachten na verkoeling en hydratatie vanzelf af. Bij een ernstige zonnesteek is dit niet het geval.

Wat is het verschil tussen een zonnesteek en een hitteberoerte?

Een hitteberoerte is een ernstige vorm van een zonnesteek. Hierbij koelt het lichaam niet op tijd af, waardoor er minder bloed naar de huid stroomt. De persoon wordt vervolgens bleek en zweet niet. Een hitteberoerte kan zeer gevaarlijk zijn.

Is een zonnesteek gevaarlijk?

Een zonnesteek kan gevaarlijk zijn wanneer er sprake is van een ernstige zonnesteek. De persoon kan dan overgeven, verward verdrag vertonen of flauwvallen. Het is dan noodzaak om direct contact op te nemen met zorgverleners.

Meer advies van Drs Leenarts

  • Heb je een zonnesteek? Wat zijn de symptomen van een zonnesteek en is er een behandeling? Tips van dermatoloog Marjolein Leenarts.

    Zonneallergie

    Net zoals iedere andere allergie is zonneallergie een reactie van het immuunsysteem op een bepaalde stof. In het geval van een zonneallergie reageert de huid op ultraviolet (zon)licht. Wat kun je tegen zonneallergie doen? Ik leg het je uit.
  • Blog over warmte-uitslag en huidverzorging

    Warmte-uitslag kind

    Na een warme dag spot je pukkeltjes of kleine vochtblaasjes op je kindje. Wellicht is het warmte-uitslag. Geen zorgen, deze uitslag kan geen kwaad. Wel jeuken de bultjes of blaasjes en kunnen ze pijn doen. Ik leg je uit wat je ertegen kunt doen. 
  • urticaria netelroos galbulten

    Urticaria (neteloos, galbulten)

    Galbulten, netelroos… De medische benaming is urticaria. Hierbij krijg je een sterk jeukende huiduitslag, met rode verdikte plekjes. Ik leg je uit wat je eraan kunt doen.