Acne

• Acne is misschien wel de bekendste én meest voorkomende huidaandoening.
• Het komt niet alleen in de puberteit voor, want één op de tien vrouwen heeft of ontwikkelt ook op latere leeftijd acne.
• Salicylzuur is een belangrijk ingrediënt in huidverzorging bij puistjes.
• Zit zo min mogelijk aan je gezicht! Het is mijn belangrijkste tip bij acne.
• Zie je geen verbetering, dan kan je een bezoek brengen aan je huisarts, dermatoloog of huidtherapeute. Misschien is er een acne behandeling met medicijnen mogelijk.

Bij acne is er sprake van een ontstekingsreactie rondom de haar/talgfollikel. De oorzaak is een ingewikkeld proces van factoren. Drie zaken spelen eigenlijk altijd een belangrijke rol: een verhoogde talgproductie in de talgklier, een verstopte talgklieruitgang (bijvoorbeeld afschilferende huidcellen die zich in de klieren ophopen) en een bacterie: de Propioni Acnes bacterie.

Dat puistjes vooral in de puberteit voorkomen, is omdat hormonen invloed hebben op de talgklieren: die gaan meer talg produceren. Toch kun je ook op latere leeftijd acne hebben of ontwikkelen. Of je acne krijgt, is voor een groot deel genetisch bepaald. Soms is er een relatie met het gebruik van bepaalde anticonceptie, zoals de mirenaspiraal.

Soorten acne

Er zijn allerlei soorten of subvormen van acne. Zo is er een onderverdeling per leeftijdscategorie. Allereerst komt acne neonatorum (baby acne) voor bij de allerkleinsten, acne infantum bij wat oudere kinderen. Acne vulgaris is de meest voorkomende vorm, namelijk de puistjes tijdens de puberteit. Acne tarda noemen we acne die aanwezig is na de puberteit.

Ook bestaat er een onderverdeling die meer een indeling maakt op het klinisch beeld, dus op de wijze waarop de acne zich uit op de huid. Acne comedonicum gaat vooral gepaard met comedonen, het medische woord voor mee-eters. Acne papulopustolusa is middelmatig ernstige acne, die gepaard gaat met pustels (kleine ontstoken blaasjes gevuld met pus) en ontstekingen. En bij acne conglobata gaat het om diepe, grote ontstekingen.

Acne en voeding

Tijdens mijn spreekuur krijg ik vaak de vraag hoe het zit met acne en voeding. Wat zou het handig zijn als door een dieet acne zou verdwijnen. Maar zo simpel is het niet. De meeste mensen in mijn spreekkamer hebben alle mogelijke diëten gevolgd, en helaas zonder resultaat. Ook beweringen die rondgaan over acne en suiker kloppen niet altijd.

Over acne en voeding schrijft de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie het volgende:

“Het bewijs voor de invloed van een bepaald voedingspatroon of specifieke voedingsstof op acne is zeer mager. Er zijn aanwijzingen dat een voeding met een hoge glycemische index (suiker) en melkproducten acne zouden kunnen verergeren. Er ontbreken echter goede onderzoeken om deze aanwijzingen te bevestigen of te ontkrachten. Het is daarom op dit moment niet gerechtvaardigd om een bepaalde voeding te adviseren voor patiënten met acne. Nader kwalitatief beter opgezet onderzoek (gerandomiseerd en geblindeerd) is nodig om exactere uitspraken te kunnen doen wat betreft de waarde voor een acne patiënt in het volgen van een bepaald voedingspatroon.”

Acne en chocolade

Mijn ervaring is dat sommige mensen merken dat hun acne erger wordt na het eten van bijvoorbeeld varkensvlees, chocolade, te veel zuivel of producten met een hoge glycemische index. Maar helaas is het voor deze mensen ook niet zo dat wanneer zij bijvoorbeeld géén chocolade meer eten, er ook helemaal geen puistjes meer zijn. En de meeste personen daarentegen kunnen álles eten zonder last te krijgen van puistjes.

Acne herken je aan puistjes en pukkels. Ze bevinden zich op het gezicht, op de rug, op de borst of op de schouders. Sommige puistjes krijgen een wit kopje, andere blijven rood. De puistjes die je ziet, zijn het topje van de ijsberg, want ín je huid gebeurt het eigenlijk allemaal. Ook is er bij acne altijd sprake van zogenaamde mee-eters.

Bij pubers en volwassenen doet de acne zich meestal op een andere plek op het gezicht voor. Zo zie je bij volwassenen de puistjes meestal aan de zijkant van de wangen en de kin: de U-zone. Bij pubers zie je ze meer op het voorhoofd en de neus: de T-zone.

Wat te doen tegen acne? Meestal is de eerste stap bij de behandeling van acne of jeugdpuistjes: medicijnen in de vorm van een crème of lotion. Deze helpen vaak heel goed. De meeste crèmes werken keratolytisch, dat wil zeggen dat ze een peelend effect hebben. Zo raakt de talgklier dus niet verstopt, de talg kan eruit en dus vormt zich geen mee-eter of puistje.

Crème tegen acne

Er zijn verschillende opties van deze acne crèmes. Zo zijn er crèmes of gels op basis van benzoylperoxide of salicylzuur zonder recept verkrijgbaar. Als er irritatie optreedt bij dagelijks gebruik, adviseer ik zo’n acne crème wat minder vaak te smeren. Bijvoorbeeld twee keer per week. En als dit goed gaat kan je het smeren langzaam verder opbouwen.

Bijna elke vette of onzuivere huid heeft baat bij gezichtsverzorging met salicylzuur. Daarom ontwikkelde ik Salicylzuur 1% Gel, ook wel bekend als BHA (beta hydroxy acid), om mee-eters en verstopte talgklieren te verhelpen en te voorkomen. Het is wetenschappelijk bewezen dat salicylzuur werkt. 

Hiernaast heeft een huisarts of dermatoloog nog een heel arsenaal aan andere behandelingsmogelijkheden. Bijvoorbeeld vitamine A (crème en pillen) en antibiotica (crème en pillen). Deze antibiotica werken als ontstekingsremmers en gaan de groei van bacteriën tegen.

Acne behandeling

Een meer intensieve behandeling bij ernstige acne is een kuur van ongeveer zes maanden met isotretinoïne. Dit wordt ook wel ‘het paardenmiddel’ bij acne genoemd, vooral omdat het zo goed werkt. Maar zoals bij elk medicijn, heb je ook kans op bijwerkingen. Bijna iedereen krijgt droge lippen en je hebt bijvoorbeeld kans op spierpijn. En je mag als vrouw niet zwanger zijn of worden tijdens deze kuur, omdat het middel schade toebrengt aan het ongeboren kind. En er zijn nog meer bijwerkingen mogelijk… Over isotretinoïne als wondermiddel interviewde LINDA mij.

Je kunt met acne terecht bij de huisarts, dermatoloog of een huidtherapeut.

Puisten uitknijpen

Naast een acne behandeling met een crème of pillen, is het belangrijk om niet aan de puistjes te pulken en ze ook niet uit te drukken. Natuurlijk heeft iedereen deze neiging weleens, maar uitdrukken is niet verstandig. Want als je drukt, druk je de talg niet alleen naar buiten, maar ook dieper de huid in. En als talg buiten de talgklier in de huid terechtkomt, ontstaat er een ontstekingsreactie. En dat is nou juist niet de bedoeling.

Heb je nou een puistje met een wit kopje erop, dan snap ik dat je deze wil verwijderen. Doe dit dan met een voorzichtig knijpje en met beleid, want over het algemeen maak je het puistje alleen maar erger.

Onderhuidse puisten

Bij een pijnlijke onderhuidse puist zit er écht niets anders op dan afwachten. Niet aan knijpen in ieder geval, want daar wordt de ontsteking alleen maar erger van! Heb je nou vaak pijnlijke onderhuidse puisten en ontstekingen, dan is het een goed idee om naar een arts te gaan en de verschillende acne behandelingen te bespreken.

Ik ontwikkelde een vette en onzuivere huid-lijn, met vier producten. De Schuimende Gezichtsreinger, Salicyzuur 1% Gel, Aanstiplotion bij puistjes en Dagcrème SPF 25 voor de vette en onzuivere huid.