Insectenbeten

Beestjes en de huid
Insectenbeten
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Soms lijkt het net alsof wespen, bijen en andere insecten het op kinderen hebben voorzien. Als je kind er dan ook nog gevoelig voor is, kan een insectensteek extra vervelend zijn. Gelukkig kun je een insectenbeet behandelen en heb ik als dermatoloog tips tegen jeukende bulten. Ik kan je helpen insectenbeten te herkennen en leg je uit wat te doen bij een allergische reactie.

Drs Leenarts over insectenbeten

Insectenbeten in het kort

  • Insectenbeten veroorzaken jeuk, pijn en zwelling.
  • Een koude, natte doek kan verlichting geven.
  • Neem direct contact op met je huisarts bij een steek in de mond of een heftige reactie.
  • DEET helpt insecten op afstand houden die het op je bloed hebben gemunt.
  • Gebruik bij kinderen jonger dan twee jaar een insectenspray met lage concentratie DEET.
  • Je vindt in dit artikel informatie over de volgende insectenbeten: bijensteek, wespensteek, tekenbeet, dazenbeet (ook wel paardenvlieg), vlooienbeet en een mierenbeet.

Insectenbeet herkennen

Insectenbeet met blaasjes

Wat minder mensen kennen is strophulus of prurigo parasiataria. Dit is een vaak voorkomende overgevoeligheidsreactie op een insectensteek. Dit is een soort allergische reactie waarbij allemaal kleine bultjes ontstaan, soms met in het midden een heel klein blaasje. Het zijn dus niet allemaal verschillende insectensteken, maar is een reactie op รฉรฉn steek. Soms kunnen er zelfs blaren ontstaan. De medische term hiervoor is culicosis.

Dit is op zich niets om je zorgen over te maken, maar mocht je dit wel doen, maak dan even een afspraak met je huisarts of dermatoloog.

Insectenbeet herkennen

Een insectenbeet herkennen is redelijk makkelijk. Bijna altijd herken je de steek van stekende insecten aan een rood bultje of vlekje op je huid. Soms zie je in het midden het plekje waar je bent gebeten. Een bijensteek herken je aan de angel die vaak in de huid achterblijft.

dazenbeet

Foto: Dazenbeet

mierenbeet op wang

Foto: Mierenbeet

Allergische reactie insectenbeet

Wanneer jij of je kindje gestoken wordt door een insect, kan er een allergische reactie ontstaan.ย 

In de meeste gevallen is een allergische reactie niet gevaarlijk. Door een steek van een mug bijvoorbeeld ontstaat er nooit een heftige allergische reactie. Wanneer er een rode vlek of kring rond de muggenbeet komt en deze warm en pijnlijk aanvoelt, dan is het verstandig om even contact op te nemen met de huisarts. Mogelijk kan er sprake zijn van een infectie.ย ย ย 

Insectenbeet: wanneer naar de huisarts

Twijfel je, of is er van รฉรฉn of meerdere onderstaande punten sprake, raadpleeg dan je huisarts:

  • Je bent in je mond, keel of op je tong gestoken.
  • Je hebt al eerder een heftige reactie gehad op een insectensteek, of je bent bekend met eventuele allergieรซn voor insectensteken.
  • Na de steek voel je je benauwd.
  • Er treedt op een andere plek op je lichaam zwelling op, zoals je lippen of je ogen.
  • Je ervaart jeuk over je hele lichaam.

Insectenbeet behandelen

Ben jij, of is je kind, gestoken door een insect? Dan wil je natuurlijk de meest effectieve behandeling. Goed om te weten is dat de jeuk en zwelling van de bult niet komen door de prik zelf, maar door het gif of stofje dat het insect in je huid achterlaat.

Wat te doen bij insectenbeet?

Verkoelen kan verlichting bieden. Hieronder geef ik een paar tips die helpen. Verder is het uiteraard belangrijk om van de bult af proberen te blijven, maar dit is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan.

Als je echt extreem veel last hebt van een insectenbeet, dan kun je via de huisarts een lichte corticosteroรฏd zalf voorgeschreven krijgen. Dit kan zeker verlichting geven. Pas een beetje op met gels of sticks die beloven de jeuk direct weg te halen. Dit zijn meestal lokale antihistaminica, en er wordt gewaarschuwd dat veel mensen een allergie ontwikkelen voor dit soort medicijnen.

Insectensteek voorkomen

Het beste is natuurlijk om te voorkomen dat jij of je kind geprikt wordt. Dusโ€ฆ wat te doen tegen insecten ? Een goede eerste stap is slapen onder een klamboe. Ook zijn er anti-insectensprays met speciale kinderdoseringen van DEET te koop.

Wat is DEET?

DEET is een middel dat insecten op afstand houdt. Deze werking is wetenschappelijk bewezen. Sommige anti-insectensprays bevatten een hoge concentratie van dertig procent DEET of meer. De werking is dan het beste.

Het advies is om deze hoge concentraties bij kinderen jonger dan twee jaar te mijden. Producten met lagere concentraties kun je veilig gebruiken, maar smeer het niet op de handen. De kans bestaat dan dat DEET in de mond of ogen komt. Komt de spray of lotion toch op de handen? Was die dan goed met zeep. En ben je zwanger? Probeer een DEET insectenspray dan zo weinig mogelijk te gebruiken.

Tips bij insectenbeten

  • Een koude of natte doek geeft verlichting tegen de jeuk van de insectenbeet.
  • Er bestaan verkoelende gels. Deze kunnen de prikkeling verlichten.
  • Ook kun je de beet koelen met een ijsblokje.
  • Smeer een beetje tandpasta met mintsmaak op de plek. De menthol zorgt voor een verkoelend effect.
  • Een kruisje zetten? Dat helpt heel even: de jeukprikkel vervang je tijdelijk door een pijnprikkel.

Jeuk? Een kruisje zetten helpt even. Je vervangt de jeukprikkel tijdelijk door een pijnprikkel.

Misschien heb je ook interesse in deze producten?

Veelgestelde vragen over insectenbeten

Wat te doen bij zwelling na een insectenbeet?

Een natte, koude doek kan verlichting bieden. Mocht je het bij de hand hebben, kan een ice pack ook helpen tegen de zwelling.

Kun je ziek worden van een insectenbeet?

In sommige gevallen kun je ziek worden van een insectenbeet. Zo bestaat de kans dat je na een tekenbeet de ziekte van Lyme kunt oplopen. Wanneer er sprake is van een allergie, kan een wespen- of bijensteek er ook toe leiden dat je je niet lekker voelt.ย 

Hoe weet je door wat je bent gestoken?

Als je niet precies weet door wat je bent gebeten, kun je nagaan waar je bent gebeten. Als je bijvoorbeeld in een warm land bent, bestaat de kans dat je door een mug bent gestoken, terwijl je tijdens een boswandeling meer kans maakt om door een teekย  te worden gebeten.ย Verder zegt het uiterlijk van de beet ook wat over door welk insect je bent gebeten. Bij een bijensteek zie je bijvoorbeeld soms de angel in de huid zitten. Een tekenbeet herken je aan een zwart of bruin bolletje op de huid (dat is namelijk de teek zelf). Een mierenbeet herken je aan een klein rood vlekje. Als je bent gestoken door een daas (paardenvlieg) kan er een pijnlijke, grote of kleine bult ontstaan.ย 

Welke klachten heb ik bij een insectenbeet?

Het soort klachten wat je krijgt na een insectenbeet hangt af van door welk insect je bent gestoken/ gebeten. Vaak treden er vergelijkbare klachten op, zoals roodheid, bult(en), jeuk en soms pijn.ย 

Welke insecten veroorzaken jeuk?

Insectenbeten kunnen flink jeuken. De reactie kan per insect en per persoon verschillen. Jeuk ontstaat van insecten die steken of bijten. Het stofje wat hierbij vrijkomt zorgt voor jeuk.ย 

Wat is een insectenbeet?

Wanneer je door een insect, zoals een mug, daas, mier of wesp, bent gebeten of gestoken, noemen we dat een insectenbeet. Dit kan ervoor zorgen dat je huid rood wordt, gaat jeuken en er kan in sommige gevallen een (of meer) bultjes ontstaan.

Hoe lang duurt een allergische reactie op een insectensteek?

Wanneer jij of je kindje gestoken wordt door een insect, kan er een allergische reactie ontstaan.ย Hoe lang een allergische reactie duurt hangt af van de steek. Zo kun je wanneer je allergisch bent voor een wespensteek, een behoorlijk zwelling krijgen die lang aanhoudt en pijnlijk is. In de meeste gevallen is een allergische reactie niet gevaarlijk. Door een steek van een mug bijvoorbeeld ontstaat er nooit een heftige allergische reactie. Wanneer er een rode vlek of kring rond de muggenbeet komt en deze warm en pijnlijk aanvoelt, dan is het verstandig om even contact op te nemen met de huisarts. Mogelijk kan er sprake zijn van een infectie.ย ย ย 

Meer advies van Drs Leenarts

  • muggenbeet

    Muggenbeet

    Gestoken door eenย mug? Het levert je een jeukend bultje op. Heel irritant, maar vaak ook niet meer dan dat. Gelukkig kun je eenย muggenbeet behandelen en heb ik als dermatoloog tips tegen jeukende muggenbulten.
  • tekenbeet

    Tekenbeet

    Jaarlijks worden in Nederland ruim 1,2 miljoen mensen gebeten door een teek! Meestal zie je een rood vlekje of een bultje na een tekenbeet. Het is belangrijk om de teek meteen te verwijderen nadat je hem hebt ontdekt. Ik vertel je hoe.
  • Oak processionary caterpillar

    Eikenprocessierups (huiduitslag)

    De eikenprocessierups is een harige rups die ‘s zomers in de eikenboom leeft. De rups heeft brandharen die, eenmaal op de huid, voor vervelende huiduitslag zorgen. Wat kan je doen tegen de jeuk?