Vitiligo

Vitiligo
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Opeens een witte plek in je gezicht opgemerkt, die duidelijker zichtbaar wordt na een zonvakantie? Het zou wel eens vitiligo kunnen zijn. Bij ongeveer 1 op de 100 mensen komt vitiligo voor. De witte, ongepigmenteerde plekken op de huid kunnen als cosmetisch storend worden ervaren. Wat is vitiligo eigenlijk? Wat is de oorzaak van vitiligo en zijn er behandelingen voor? Ik vertel je er alles over.

Drs Leenarts over vitiligo

In het kort

  • Bij vitiligo verdwijnt het pigment uit de huid waardoor er witte plekken ontstaan. De plekken kunnen erg variรซren in vorm en grootte en kunnen overal op het lichaam voorkomen. Zo kan vitiligo alleen in het gezicht ontstaan (focale vitiligo), maar ook op andere delen van het lichaam (gegeneraliseerde vitiligo). Denk hierbij aan de handen of benen. Zoals bij veel huidaandoeningen (bijvoorbeeld alopecia, eczeem, psoriasis) het geval is, is de oorzaak van vitiligo niet helemaal bekend. Waarschijnlijk spelen erfelijkheid en het afweersysteem een grote rol.
  • Pas op met de zon: de plekken kunnen erg makkelijk verbranden.
  • Een bekend persoon met vitiligo was Michael Jackson. Hij had wel een hele zeldzame, zeer uitgebreide vorm van vitiligo.

Oorzaak, verloop en klachten

  • Vitiligo is een zogeheten verworven (later in het leven verkregen) huidaandoening. Bij niemand is het al aanwezig bij de geboorte (de huidaandoening is dus niet aangeboren). Het kan bij iedereen op elke leeftijd ontstaan. Bij de meeste mensen ontstaat vitiligo voor het 30e levensjaar.ย 
  • Hoe begint vitiligo? Zoals ik eerder noemde, is de oorzaak van vitiligo niet bekend, maar wordt er aangenomen dat het eigen afweersysteem een belangrijke rol speelt. Het wordt daarom door velen beschouwd als een auto-immuunaandoening. Hoe dat zit? Normaal gesproken beschermt het afweersysteem het lichaam tegen bacteriรซn en virussen. Bij vitiligo valt het afweersysteem juist de eigen pigmentcellen aan. Daarnaast speelt een bepaalde aanleg voor vitiligo ook een rol, vitiligo komt namelijk vaker voor binnen รฉรฉn familie.
  • De fysieke klachten die vitiligo kan veroorzaken zijn een verhoogde gevoeligheid voor zonlicht op de aangedane/lichte plekken, en soms (milde) jeukklachten. Jeuk treedt vooral op wanneer vitiligo actief is, dus wanneer er nieuwe plekken ontstaan, of bestaande plekken groter worden.
  • Vitiligo heeft bepaalde voorkeurslocaties zoals het gezicht, oksels, liezen, genitale regio, tussen de huidplooien, handen en voeten. Maar het kan in principe overal voorkomen. Vaak verliezen de haren die groeien in de vitiligoplekken ook hun pigment.ย 
  • Het verloop van vitiligo is onvoorspelbaar. Gewoonlijk wordt de huidaandoening met de jaren erger, met fasen van verbetering. Er zijn gevallen waarbij de pigmentloze plekken spontaan herstellen, maar dit gebeurt niet altijd. Wanneer vitiligo maar op een plek voorkomt, is de kans groot dat er geen nieuwe plekken bij zullen komen en de vitiligo hierdoor beperkt blijft.ย ย 
  • De oorzaak van vitiligo zit grotendeels in je aanleg, maar er zijn wel factoren die vitiligo kunnen uitlokken (triggeren) of bestaande vitiligo kunnen laten verergeren. Een belangrijke factor hierbij is stress.

Beschadigingen van de huid: zoals wondjes, schrammetjes, plekken die regelmatige wrijving ondergaan (oogleden, huid rondom de lippen, vingers) maar ook zonverbranding.

  • Veel mensen ervaren vitiligo als emotioneel belastend, het heeft in sommige landen echt een stigma.ย Gelukkig zijn er nu ook positieve rolmodellen, zoalsย supermodel Winnie Harlow die het stigma doorbreken.

Vitiligo behandeling

  • Allereerst, het is niet noodzakelijk om vitiligo te behandelen. Vitiligo is niet schadelijk voor de huid of je gezondheid. Als je het cosmetisch storend vindt, omdat de plekken bijvoorbeeld in het gezicht zitten of op de handen, zijn verschillende behandelingen mogelijk. Houd wel in je achterhoofd dat het een moeilijk te behandelen huidaandoening is. En, slecht nieuws, het is helaas niet mogelijk om vitiligo te genezen. Het goede nieuws is dat er twee positieve ontwikkelingen zijn:
  1. Het stabiliseren van de vitiligo. Wat inhoudt dat er geen uitbreiding van de huidige plekken is, en er geen nieuwe plekken bijkomen.
  2. De terugkeer van pigment in de witte plekken. Vaak is dit maar gedeeltelijk voor elkaar te krijgen.

Wat kun je verwachten? Bij ongeveer 33% van de lokale vitiligo plekken/vlekken kan 75% van het pigment terugkeren bij de behandeling met een corticosteroรฏd zalf.ย 

Het is belangrijk om te weten dat de slagingskans van de behandeling het hoogst is kort na het ontstaan van de vitiligo.ย ย 

  • De mogelijke behandelingen van vitiligo zijn hormoonzalf voor enkele maanden smeren op de plekken, danwel de wat nieuwere โ€˜eczeemzalvenโ€™: Tacrolimus, Pimecrolimus. Ook is lichttherapie een effectieve behandeling voor vitiligo. Dit is ook een langdurige en intensieve behandeling van minimaal enkele maanden.

Wanneer er meer huid is aangedaan dan niet, is depigmenteren van de overige huid door middel van bleekcrรจmes (Michael Jackson heeft dit hoogstwaarschijnlijk gedaan) of lasertherapie ook een optie.

Tips bij vitiligo

  • Smeer ruim en regelmatig (elke 2 รก 3 uur) de huid in met een hoge factor zonnebrand. Omdat de natuurlijke beschermer, pigment ontbreekt, verbrandt de witte huid extra snel. Goed smeren dus.
  • Stoor jij je aan de witte plekken? Camouflage/huidkleurige make-up kan voor sommige mensen een uitkomst zijn. Zelf vind ik niet dat je plekken of in dit geval vlekken op de huid zou moeten camoufleren. Kijk naar topmodel Winnie Harlow. Soms heb je misschien een gelegenheid waarbij je dit toch fijn vindt. Een huidtherapeut kan je hierbij adviseren.
  • Het kan een goed idee zijn om zelf fotoโ€™s van de plekken te maken om zo goed te kunnen beoordelen of de plekken stabiel blijven, uitbreiden, dan wel dat er pigment terugkomt.
Quote van Drs Leenarts over vitiligo | Drs Leenarts

Misschien heb je ook interesse in deze producten?

Veelgestelde vragen over vitiligo

Is vitiligo besmettelijk?

Nee, vitiligo is goedaardig en absoluut niet besmettelijk.

Is vitiligo te genezen?

Het is helaas niet mogelijk om vitiligo te genezen. Als je het cosmetisch storend vindt omdat de plekken bijvoorbeeld in het gezicht zitten of op de handen, zijn verschillende behandelingen mogelijk.

Is vitiligo gevaarlijk?

Vitiligo is niet schadelijk voor de huid of je gezondheid. Vitiligo is dus niet gevaarlijk.

Kan vitiligo altijd weer terugkomen?

Ja, je kunt de pigmentstoornis stabiliseren, maar terugkomen kan de huidaandoening altijd.

Is vitiligo erfelijk?

Vitiligo is familiair bepaald. Ongeveer 30% van de vitiligopatiรซnten heeft iemand in de familie met vitiligo. Ook zouden in de familie relatief veel andere auto-immuunziekten voorkomen, zoals schildklierziekte, suikerziekte, psoriasis, tekort aan vitamine B12, reuma, alopecia areata, lichen planus en astma.

Hebben de behandelingen een langdurig effect?

De mogelijke behandelingen van vitiligo zijn (sterke) hormoonzalf voor enkele maanden smeren op de plekken, danwel de wat nieuwere โ€˜eczeemzalvenโ€™: Tacrolimus, Pimecrolimus. Ook is lichttherapie een effectieve behandeling voor vitiligo. Dit is ook een langdurige en intensieve behandeling van minimaal enkele maanden.

Hoe werkt het dat zonlicht een therapie is, maar ik mij ook moet beschermen tegen de zon?

Op dit moment is UVB-lichttherapie de meest effectieve behandelmethode. Bij een groot deel van de patiรซnten die zich gedurende รฉรฉn jaar twee keer per week lichttherapie volgen, komt het pigment grotendeels terug. Het ultraviolette licht (uv-licht) in de gesloten lichtcabine stimuleert de aanmaak van pigment. De tijd die je in de lichtcabine doorbrengtโ€“ meestal enkele seconden – wordt geleidelijk verhoogd om verbranding te voorkomen. UVB-lichttherapie kan de vitiligo ook verergeren. Bespreek dit altijd met een specialist.

Is vitiligo een auto-immuunziekte?

Ja, vitiligo is een auto-immuunziekte. Auto-immuun betekent dat het immuunsysteem zich tegen het lichaam zelf keert. Een auto-immuunziekte ontstaat als er bij het opruimen van lichaamseigen celresten iets verkeerd gaat. Dit gebeurt bijvoorbeeld als goed werkende cellen worden opgeruimd door het lichaam. Andere auto-immuunziekten zijn reuma, suikerziekte en psoriasis.

Kan vitiligo ook samengaan met andere ziekten?

Vitiligo kan vaak samen voorkomen met auto-immuun aandoeningen zoals suikerziekte (diabetes mellitus), schildklieraandoeningen en reuma. Het is in bepaalde situaties dan te overwegen om hier verder onderzoek naar te doen.

Hoe kan het dat mijn vitiligo lijkt te verergeren tijdens de zomer?

Doordat de huid in de zomer bruint kunnen de pigmentloze plekken meer opvallen. Hierdoor kan het lijken alsof de vitiligo is verergerd, echter hoeft niet altijd zo te zijn.

Is een halo-naevus ook een soort vitiligo?

Ongeveer 20% van de patiรซnten met de pigmentstoornis vitiligo heeft รฉรฉn of meerdere halo naevi. Het verband tussen halo naevi en vitiligo is echter nog onduidelijk.

Meer advies van Drs Leenarts

  • Melasma

    Melasma

    Melasma, beter bekend als een zwangerschapsmasker, vinden veel vrouwen storend. Moet je per se zwanger zijn om deze vlekken te krijgen? En is er een melasma behandeling? Ik geef advies.
  • huidkanker

    Huidkanker

    Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker. UV-straling, maar ook de zonnebank kunnen de kans op huidkanker vergroten. Hoe herken je huidkanker en hoe bescherm je je ertegen? Ik geef advies.
  • Vrouw die huid verzorgt met grote glimlach

    Huidverzorging

    De huid is ons visitekaartje. Belangrijk dus om de huid โ€“ ons grootste orgaan โ€“ goed te verzorgen. Hoe houd je je huid gezond? En hoe weet je welke verzorging jouw huid nodig heeft? En wat zijn goede producten? Ik geef advies over huidverzorging.