Eikenprocessierups (huiduitslag)

Zie je in de maanden mei, juni of juli een eikenboom met een rood-wit lint eromheen, dan weet je genoeg; daar leeft de eikenprocessierups en is het oppassen geblazen. Deze harige rups gaat ’s nachts in processie: in optocht op zoek naar voedsel. Vandaar z’n naam dus. Overdag verblijven de rupsen vooral in hun nesten die je herkent aan het spinsel op de boom.

Haren als klittenband

Wat de rups zo vervelend maakt, zijn de haren op het lijf. Die haren kunnen met de wind meewaaien en op je huid terechtkomen. De haren hebben weerhaakjes en blijven aan je huid kleven, een beetje zoals klittenband. Ze zijn microscopisch klein waardoor je ze met het blote oog niet kunt zien.

Zodra de haren op de huid terechtkomen, kunnen ze breken. Er komt dan een eiwit vrij op de huid. Dit stofje kent ons lichaam niet, en dus gaat onze huid een tegenreactie geven: de mestcellen in ons lichaam gaan histamine vrijmaken.

Bultjes en enorme jeuk

De tegenreactie van de huid is een soort allergische reactie. Histamine maakt dat de bloedvaten verwijden en dat er huiduitslag ontstaat. Dit noemen we ook wel urticaria (galbulten, netelroos). Daar waar de huid in contact is gekomen met de brandharen ontstaat roodheid, verschijnen bultjes en kan je enorme jeuk krijgen. Andere klachten die de brandharen van de processierups veroorzaken: irritatie aan de ogen of luchtwegen. Bij sommige mensen is het net alsof ze verkouden zijn.

De huiduitslag kan je herkennen aan meerdere jeukende bultjes en blaasjes op de huid. Vaak is de huid plaatselijk ook rood.

Bultjes door de rups of muggenbulten?

De jeukende bultjes die de rups veroorzaakt doen sterk denken aan muggenbulten. Het verschil met muggenbulten is dat je bij een muggenbult vaak de steek zelf ziet: de plek waar de mug je gestoken heeft. Bij processierups bultjes zie je geen steekplek. Ook heb je bij de huiduitslag van de rups meerdere bultjes bij elkaar, terwijl een muggenbult zich vaak alleen presenteert.

De huiduitslag van de processierups is niet gevaarlijk en gaat binnen twee weken vanzelf over. Toch is het verstandig om actie te ondernemen om te voorkomen dat meer brandharen de huid irriteren.

Mijn stappenplan

1. Trek je kleding uit, en spoel je huid af. De brandhaartjes kunnen in je kleding zitten, was deze kleding daarom op 60 graden, en als dit te heet is tweemaal op 30 of 40 graden.
2. Gebruik plakband of een plakkende kledingroller om de haartjes van de rups van je huid af te krijgen. Plakken, en dan weer een nieuw plakbandje of nieuw plakvelletje gebruiken; zo komen de brandharen die je hebt weggehaald niet nogmaals in aanraking met de huid.
3. Stip de jeukende bultjes aan met een huidproduct dat jeuk tegengaat. Bijvoorbeeld mijn Verkoelende lotion. Deze lotion is wit en geeft dus witte stippen. Dit ziet er misschien niet zo fraai uit, maar alles beter dan jeuk! Bewaar de lotion in de ijskast voor een extra verkoelend effect.
4. Haal antihistaminica (hooikoortstabletjes) bij de drogist, dit kan soms helpen bij erge jeuk.

Heb je toch nog jeuk? Bezoek dan de huisarts; een corticosteroïd crème op recept kan soms nodig zijn bij hele hardnekkige uitslag.

Ga altijd naar de huisarts wanneer je je niet zo lekker voelt, of bij oogklachten (er kan een brandhaar in het oog zijn gekomen), benauwdheid, dikke lippen, dikke tong of dikke oogleden. In deze gevallen heb je misschien een allergische reactie.