Kalknagels, wat kun je eraan doen?

Volwassen huid, Overige
Kalknagels, wat kun je eraan doen?
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Ze kunnen best pijnlijk zijn, maar zijn kalknagels – ofwel schimmelnagels – ook gevaarlijk voor je gezondheid? En hoe kun je kalknagels behandelen? Ik vertel je hoe het zit.



Kalknagel of schimmelnagel, wat is het?

Bij schimmelnagels – geel of wit verkleurde en verdikte nagels – zit er een schimmel in een of meerdere nagels van je tenen of vingers. De medische term voor een schimmelnagel is ‘onychomycose’.

Schimmelnagels worden ook wel ‘kalknagels’ genoemd. Eigenlijk een gekke term, want kalknagels hebben niets met kalk te maken, de verkleuring doet alleen wat denken aan kalkaanslag.

Schimmelinfecties zijn de belangrijkste oorzaken van kalknagels. Schimmel- of kalknagels kunnen pijnlijk zijn, maar zijn niet gevaarlijk voor de gezondheid.

Symptomen van kalknagels

Schimmels zijn overal en zitten bij iedereen op het lichaam. Dit is meestal niet erg. De huid heeft een vetlaagje dat je beschermt. Als dat vetlaagje eraf gaat, kan het zijn dat een schimmel de huid en nagels binnendringt en daar gaat groeien, met bijvoorbeeld schimmelnagels als gevolg.

Hoe zie je dat? Als één nagel wit of geel verkleurt, is er waarschijnlijk een schimmel actief. Als de infectie erger wordt, verandert de kleur in geelbruin of groenig. De nagel is ook verdikt en brokkelig en laat soms (gedeeltelijk) los.
Op de voeten begint de infectie vrijwel altijd bij de grote teen. Daarna kan de schimmel zich uitbreiden naar andere nagels.
Als je schimmelnagels hebt, kun je ook voetschimmel hebben. Dat zie je bijvoorbeeld aan velletjes en kloofjes tussen de tenen. Ik schreef eerder meer over dit onderwerp.

Iemand met een gezonde huid en nagels heeft meestal een goede afweer tegen schimmels. Schimmelinfecties ontstaan vooral in slecht groeiende, vochtige en in beschadigde nagels.
Risicosituaties voor kalknagels:
– veel zeep en shampoo gebruiken
– vaak lang douchen of in bad gaan
– als je een huidziekte of suikerziekte hebt
– als je afweer minder goed is

Hoe kom je van kalknagels af?

Pillen Een behandeling met pillen werkt het best: van de 100 mensen met schimmelnagels die deze pillen nemen, gaan de schimmelnagels bij ongeveer 63 mensen weg. De huisarts kan je deze pillen voorschrijven. De behandelkuur duurt wel minimaal drie maanden, bij hardnekkige gevallen zelfs zes maanden.

Nagellak voor voetschimmel In deze speciale nagellak zit een middel tegen schimmel: miconazol. Je kunt de nagellak zonder recept kopen bij de drogist of apotheek. De behandeling kan lang duren: ongeveer 9 maanden. Stop met de nagellak als je na 2 maanden nog geen verandering ziet. Dan werkt de nagellak niet bij jou. Een behandeling met deze nagellak werkt minder goed dan pillen: van de 100 mensen met schimmelnagels die deze nagellak gebruiken, gaan de schimmelnagels bij ongeveer 17 mensen weg. 

Laserbehandeling Hierbij wordt de nagelplaat (selectief) verhit waardoor de schimmel wordt gedood. Alle tien nagels worden tegelijkertijd behandeld, ook al zijn ze niet allemaal (zichtbaar) besmet. Omdat je nagels langzaam groeien is het effect van de behandeling pas na 3 tot 6 maanden te zien. Meestal zijn er 1 tot 3 laserbehandelingen nodig om de nagelplaat te genezen. 

Schimmelcrème Schimmelcrèmes werken niet goed bij schimmelnagels. Daarvoor zit de schimmel vaak te diep in de nagel. Doordat een schimmelnagel geregeld samen met een voetschimmel optreedt, wordt die laatste dan vaak wel behandeld met een crème.

Dit kun je zelf doen Door de schimmel kan de nagel dik worden of een andere vorm krijgen. Als je daar last van hebt, kun je de nagel met een puimsteen of vijl bijwerken of dit door een pedicure laten doen. Als je de schimmelnagel ontsierend vindt, kun je er (gewone) nagellak op doen. Dan valt-ie minder op.

Het is niet nodig om een schimmelnagel weg te halen. Soms laat de nagel vanzelf een stukje of helemaal los. Dat kan geen kwaad. Als je last hebt van de loszittende nagel, plak er dan een pleister overheen.

Kalknagels voorkomen

Het is een misverstand dat schimmelinfecties ontstaan door een gebrek aan hygiëne. Ze ontstaan door een combinatie van verschillende factoren. Deze maatregelen helpen schimmelnagels te voorkomen:

Draag slippers De sporen van schimmels houden zich overal op en je komt er dus gemakkelijk mee in contact. Vooral gemeenschappelijke douches van kleedkamers, zwembaden, sporthallen en sauna’s zijn berucht. Draag daarom altijd slippers in ruimtes waar veel mensen op blote voeten lopen.

Houd je voeten droog Droog je voeten na het douchen/badderen altijd goed af, gebruik eventueel talkpoeder. Schimmelsporen zijn dol op vochtige plekken.

Draag schone sokken Verwissel elke dag je sokken en draag goed ventilerende niet te nauwe schoenen.

Vermijd overmatig zweten Draag als het warm is liefst luchtig, open schoeisel. Dunne sokken en kousen van katoen zijn ook aan te raden.

Niet te veel zeep Gebruik niet te veel zeep – die verstoort de huidbarrière – als je je wast en spoel de zeepresten goed af. Je kunt ook een zeepvrije milde reiniger gebruiken, zoals mijn Douchecrème, die droogt de huid niet uit en is pH-neutraal. Zeep met desinfecterende bestanddelen is overigens niet effectief tegen schimmels.

Meer doen om je voeten goed te verzorgen? Kijk dan eens naar mijn voetverzorgingslijn.

Veelgestelde vragen over kalknagels

Zijn kalknagels besmettelijk?

Ja, kalk- of schimmelnagels zijn besmettelijk: je kunt het van iemand anders krijgen en aan iemand anders doorgeven. De schimmel komt meestal van iemand in je omgeving. De schimmel zit in schilfers van de huid of van de nagel. Die laten los en komen op bijvoorbeeld de vloeren van zwembaden, doucheruimtes en sportruimtes terecht. Als je deze schilfers op je huid of nagels krijgt, kun je schimmelnagels krijgen.

Werkt een voetenbadje met azijn tegen kalknagels?

Nee, hoewel schimmels niet houden van een zure omgeving kun je niet met enkel het gebruik van azijn een kalknagel behandelen. Azijn trekt namelijk in de nagel, maar de schimmel leeft onder de nagel, op het nagelbed. Omdat schimmels een zure omgeving niet prettig vinden, zal de schimmel de nagel waarschijnlijk wel minder aantasten. Maar: de schimmel blijft aanwezig onder de nagel. Zodra je stopt met de azijnbehandeling van de schimmelnagel, zal de schimmel de nagel direct weer aantasten. Om een kalknagel te behandelen zijn vaak medicijnen nodig.

Kun je nagellak dragen op een kalknagel?

Ja, dat kan.

Kun je met een kalknagel naar de pedicure?

De pedicure kan niets doen voor de genezing van de kalknagel, maar kan ’m misschien wel vijlen of zo bijwerken dat-ie minder opvalt.

Wat gebeurt er als je kalknagels niet behandelt?

Kalknagels hoef je niet per se te behandelen, ze kunnen geen kwaad. Als je er veel last van hebt, kun je nadenken over een behandeling. Ga dan naar de huisarts voor advies.