Hoe zit haar in elkaar?

Volwassen huid, Overige
Hoe zit haar in elkaar?
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Ben je op zoek naar een shampoo, dan is de keuze reuze. Gespleten haarpunten, droog haar, vet haar of steil haar roepen de verpakkingen. Al die shampoos voor verschillende haartypen: is dat niet gewoon marketing? Nou, het is ingewikkelder dan je denkt. Er zijn inderdaad veel soorten haartypen, die wel degelijk van elkaar verschillen en zelfs een andere structuur of doorsnede hebben. Hoe zit haar in elkaar? Ik leg je haarfijn uit hoe dat zit en deel goede haartips.

Hoe haar in elkaar zit? Deze vraag is niet zo makkelijk te beantwoorden. Het is best een ingewikkeld en technisch verhaal. Daarom begin ik mijn blog met achtergrondinformatie. Zo ontleed ik een haar, leg ik uit welke haartypen er zijn en of er middelen zijn om je haar sneller te laten groeien. Lees en leer!

Waaruit bestaat haar?

Ik begin met het ontleden van een haar. Hoe ziet een haar eruit? Van binnen naar buiten bestaat een haar uit drie lagen:

  • Merg (binnenste laag) : deze laag bevat het pigment (melanine) waardoor haar een bepaalde kleur heeft. Donker haar bevat eumelanine en blond en rood haar bevat voornamelijk feomelanine.
  • Cortex (tweede laag): de cortex zorgt voor de vorm, dikte en stevigheid van de haar. De cortex bestaat uit keratinevezels.
  • Cuticula (buitenste laag): bestaat uit hoornlamellen/haarschubben die als dakpannen over elkaar heen liggen.
haaranatomie

Welke haartypen zijn er?

Ik heb nieuws voor je: er zijn meer haartypen dan huidtypen. Ja, echt waar. Haartypen verschillen bijvoorbeeld in vorm, kleur, dikte en lengte. Haar wordt in drie etnische groepen ingedeeld: Afro-Amerikaans, Aziatisch en Europees (dat noemen we ook wel kaukasisch). Of haren steil, golvend of krullend zijn, is afhankelijk van de vorm van de haar. De vorm is te zien aan de dwarsdoorsnede van de haar.

Hoe ziet steil haar eruit en hoe ontstaan krullen?

Bij steil haar is de dwarsdoorsnede van de haar symmetrisch rond. Door deze symmetrische dwarsdoorsnede is het haar steil (typerend voor Aziatisch haar). Wanneer de dwarsdoorsnede ovaal wordt verliest het haar de symmetrie. Hierdoor wordt het haar golvend. Bij krullend haar heeft de haar een elliptische vorm (een uitgerekte cirkel). Hoe langer de as van de ovaal wordt, hoe krullender het haar. Als de elliptische vorm nog meer wordt en heel asymmetrisch wordt, ontstaan strakke krullen (bijvoorbeeld Afrikaans haar). Ook is de dikte van de haren afhankelijk van de dwarsdoorsnede.

Welke haartypen komen het meeste voor?

De volgende drie haartypen komen het meeste voor: steil, golvend en krullend haar. Steil haar kan het langste worden en is minder vatbaar voor haarbreuk. Steil haar heeft weinig frictie/wrijving en is meer elastisch. Om deze reden wordt dit soort haar dan ook vaak gebruikt voor pruiken. Krullend haar groeit het kortst. Ook omdat krullend haar gevoeliger is voor wrijving en simpelweg eerder afbreekt.

Hoe verzorg je krullend haar?

Hoe verzorg je krullen? Steil haar glanst meer dan krullend/kroeshaar door het even oppervlakte van steil haar. Hierdoor kan het licht maximaal reflecteren. Door het gladde oppervlakte van steil haar kan talg zich ook makkelijker over de haar verspreiden. Krullend haar is dus droger, omdat talg zich minder gemakkelijk over de haren kan verspreiden. Daarom is haarverzorging ook anders voor steil en krullend haar. Krullend haar heeft bijvoorbeeld ook eerder een conditioner nodig om deze reden. Het is ook makkelijker om steiler haar te verzorgen dan krullend haar.

Verschillen blond en brunette

Heb je blond haar? Dan heb je meer haren op je hoofd dan een brunette. Blonde mensen hebben gemiddeld de meeste haren. En misschien heb je more fun, maar dat terzijde. Daarna volgt bruin en zwart haar. Mensen met rood haar hebben de minste haren.
Nog meer verschillen: krullend haar heeft minder haarschubben. Haarschubben beschermen de haarschacht. Hoe minder haarschubben, hoe vatbaarder de haar is voor beschadiging. Haarschubben beschermen de haar dus en liggen als een soort dakpannen over elkaar heen.

Weetje: wat betekent geen haar op mijn hoofd…
Geen haar op mijn hoofd (dat daaraan denkt) betekent: ik denk er volstrekt niet aan.

Is haar dood?

Ja, haar is dood materiaal. Klinkt niet gezellig, maar het is een feit. Dat zit zo. Als de haar uit de wortel komt, is het gezond. Na een tijdje kan haar beschadigd raken door invloeden van buitenaf. Denk aan verven, wassen, drogen, kammen, zon enzovoort. De haarschubben kunnen als het ware open gaan staan en liggen niet meer plat als dakpannen over elkaar heen. De bescherming neemt af en het haar kan beschadigen. Het gevolg: gespleten haarpunten. Wat je kunt doen tegen gespleten haarpunten? Een conditioner beschermt het haar en verkleint de kans op haarbreuk. Conditioners verzorgen en verstevigen de haren waardoor deze meer glans hebben en ook makkelijker doorkambaar zijn (en zo heb je dus minder haarbreuk tijdens het kammen). Meer weten? Hier lees je alles over haarverzorging.

alles over haar beschadiging

Kun je je haar sneller laten groeien?

Geregeld krijg ik de vraag of er middelen bestaan om je haren sneller te laten groeien. Of haargroeipillen echt werken? Helaas, mijn antwoord is nee. En of een haargroeishampoo werkt? Ook nee. En werkt een haargroei serum? Helaas. Nee. Wat wel werkt? Het beste is om een goede shampoo en conditioner te gebruiken, eentje die jij prettig vindt. En mijn tip hoe jij je lokken sneller kunt laten groeien? Blijf van je haren af! Ja, echt. Hoe meer je verft, permanent, borstelt en krult, hoe meer schade je aan je haren aanbrengt. Met haarbreuk tot gevolg.

Wist je dat…

Je als je wordt geboren de meeste haarfollikels hebt? Naarmate je ouder wordt, neemt het aantal haarfollikels af.

Bronnen:

Buffoli, B., Rinaldi, F., Labanca, M., Sorbellini, E., Trink, A., Guanziroli, E., et al. (2014). The human hair: from anatomy to physiology. International Journal of Dermatology, 53, 331-341.
Draelos, Z.D. (2005). Hair care. UK: Taylor & Francis.
Draelos, Z.D. The biology of hair care. (2000). Dermatologic clinics, 18(4), 651-658.
Draelos, Z.D. (z.d). All hair is not the same. Geraadpleegd op 27 december 2021, van Zoe Draelos.