Verbrande huid

Zon en de huid
Verbrande huid
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Zon met mate is goed voor je humeur en je vitamine D. Maar te veel zon is niet goed voor je huid. Om een zonverbrande huid en huidveroudering te voorkomen, is zonbescherming dus heel belangrijk. Maar welke factor zonnebrand moet je dan smeren? En hoe kun je de verbrande huid verzorgen? Ik leg het je graag uit.

Drs Leenarts over verbrande huid

In het kort

Het verbranden van de huid door de zon is een acute reactie op te veel uv-straling. De huid wordt rood doordat de bloedvaten in de huid verwijden. Vervolgens verliest de huid veel vocht waardoor er een trekkerig gevoel kan ontstaan. Hoe kun je de zonverbrande huid verzorgen? Ik deel tips.

  • Ga bij een zonverbrande huid direct uit de zon.
  • Zorg voor verkoeling. Neem een lauwe of koude douche of leg koele kompressen op de verbrande huid. Bijvoorbeeld een natte theedoek.
  • Smeer de huid in met een aftersun, bijvoorbeeld Drs Leenarts Aftersun. Tip: leg de tube in de koelkast voor een verkoelend effect.
  • De zonverbrande huid kan na een aantal dagen gaan vervellen. Ga niet pulken aan de velletjes, maar smeer de huid in met een verzorgende crème, zoals de Drs Leenarts Bodycrème met 5% ureum. 

Hoe erg is mijn huid verbrand?

De mate van verbranding van de huid kan worden onderverdeeld in verschillende graden. Zo heb je een eerstegraads, tweedegraads, derdegraads en vierdegraads verbranding:

Eerstegraads verbranding

Ontstaat binnen 6 tot 24 uur na blootstelling. De huid is een tot drie dagen lang rood zonder schilfering. 

Tweedegraads verbranding

Ontstaat binnen 2-12 uur na blootstelling. De huid is rood, warm en voelt pijnlijk aan. De roodheid houdt drie dagen aan met een lichte schilfering.

Derdegraads verbranding

Ontstaat binnen 2-12 uur na blootstelling. De huid is rood, warm, voelt pijnlijk aan en is ook gezwollen. Het kan vier dagen duren voordat de roodheid weg is, de huid zal volledig gaan vervellen. 

Vierdegraads verbranding

Bij een vierdegraads verbranding ontstaan er naast de verschijnselen van een derdegraads verbranding ook blaren op de huid. Hierbij kun je ook last krijgen van een ziek gevoel en/of koorts. Het kan meer dan een week duren voordat de huid is hersteld.

Hoe zit het met uv-straling?

Zonlicht bestaat uit infrarood licht, zichtbaar licht en uit uv A-, uv B- en uv C-licht. Slechts 5% van zonlicht is uv B-straling: dit licht is met name de grote boosdoener bij zonverbranding. Daarom bevatten alle zonnebrandcrèmes uv B-filters.

uv A-stralen leiden minder snel tot verbranding. Vroeger werd gedacht dat uv A-straling niet schadelijk was, nu weten we wel beter. Veel blootstelling aan uv A zorgt voor zonverbranding én een verhoogde kans op huidkanker. Last but not least zijn uv A-stralen ook nog eens verantwoordelijk voor huidveroudering.

Zonverbranding herkennen

Een huid die door de zon is verbrand, voelt warm aan en is erg gevoelig. De eerste symptomen beginnen meestal al na een paar uur na de zonblootstelling. De klachten bereiken het hoogtepunt na één tot drie dagen.

Pigment in de huid

De ene huid verbrandt sneller dan de ander. Dit komt doordat we allemaal een ander huidtype hebben en dus ook een verschillende hoeveelheid pigmentatie. Dermatologen spreken ook wel over ‘Fitzpatrick’-huidtypes:

  • Type I. Zeer lichte huid, rood of lichtblond haar, lichte ogen, sproeten. Wordt bijna niet bruin, verbrandt snel.
  • Type II. Lichte huid, blond haar, lichte ogen. Wordt langzaam bruin.
  • Type III. Licht getinte huid, bruin tot donker haar, vrij donkere ogen. Verbrandt zelden, wordt gemakkelijk bruin.
  • Type IV. Getinte huid, donker haar, donkere ogen. Mediterraan type. Verbrandt bijna nooit, bruint zeer goed.
  • Type V. Aziatisch, kan zeer goed tegen de zon.
  • Type VI. Negroïde, kan zeer goed tegen de zon.

Welk huidtype je ook hebt, het is belangrijk om je huid goed tegen de zon te beschermen. Want uv-stralen zijn schadelijk,  ook voor een huid die bijna nooit verbrandt.

Verbrande huid voorkomen

Niet verbranden? Gebruik zonbescherming. Smeer de huid altijd in met een zonnebrandcrème wanneer je naar buiten gaat. Voor dagelijks gebruik adviseren dermatologen een Sun Protection Factor (SPF) 15 zonnebrand. Voor op vakantie een SPF 30. Indien je dit prettiger vindt, kun je je natuurlijk ook beschermen met een SPF50. Maar realiseer je dat geen enkele factor – ook factor 50 niet – voor 100% bescherming biedt tegen de zon. 

En dan nu mijn smeerregels. Het belangrijkste is om vaak te smeren, het liefst iedere 2 á 3 uur. Smeer ook voldoende. Mijn advies? Smeer zo dik als een laag pindakaas op een boterham. Breng een half uur voordat je de zon in gaat de zonnecrème aan. Zo kan de zonnebrand intrekken. En vergeet niet de neus, oren en voeten in te smeren! 

Klinkt als een open deur, maar ga op zoek naar een zonnebrand die jij fijn vindt om te smeren. Waarom? Simpel: alleen dan smeer je vaak genoeg. Het zoeken naar een zonnebrand die het beste bij je past, kan soms lastig zijn. Want ja, welke zonnebrandcrème past bij mijn huid? Ga ik voor een spray of tube? 

Ook met een goede zonnebrand kun je alsnog niet onbeperkt in de zon blijven. Wanneer de zon het hoogst staat – tussen 11.00 en 15.00 uur – kun je het beste uit de zon blijven. De mate van UV-straling, wat we ook wel met UV-index aanduiden, is op dit moment van de dag het sterkst.

Doe dit NIET:

  • Ga niet wanneer de zon schijnt meteen de hele dag in de felle zon zitten. Bouw dit langzaam op door iedere dag een aantal uur buiten te zijn. 
  • Leg je zonnebrandcrème niet in de zon. Hierdoor kan de werkzaamheid van de zonnefilters minder worden. Leg je zonnebrand dus altijd in de schaduw of stop ‘m in je tas. 
  • Nog die halve tube zonnebrandcrème van vorige zomer opmaken? Probeer je te herinneren wanneer je deze hebt  opengemaakt. Is dit langer dan 12 maanden geleden? Dan is de kans groot dat de zonnebrandcrème niet meer voldoende bescherming biedt. Ga in dat geval voor een nieuwe zonnebrandcrème. 

 

 

Wat helpt tegen een verbrande huid?

  • Ga uit de zon
  • Zorg voor verkoeling. Neem een lauwe of koude douche of leg koele kompressen op de verbrande huid. Bijvoorbeeld een natte theedoek.
  • Smeer je in met een aftersun, bijvoorbeeld Drs Leenarts Aftersun. Tip: leg de de tube in de ijskast voor een verkoelend effect.

Een pijnlijke, zonverbrande huid kan na een aantal dagen gaan vervellen. Ga niet pulken aan de velletjes, maar smeer de huid in met een verzorgende crème, bijvoorbeeld Drs Leenarts Bodycrème met 5% ureum, of ga in bad met badolie.

Ook als je huid niet is verbrand, is het verstandig deze goed te verzorgen. Na een dagje zon kan de huid trekkerig aanvoelen. Dat komt doordat uv-straling en warmte effect hebben op de huidbarrière. Mijn advies? Verzorg de droge huid met een aftersun. Zo’n crème is speciaal ontwikkeld voor het herstel van de huidbarrière.

Bij een ernstige zonverbranding is het soms nodig pijnstillers te slikken en ontstekingsremmende crèmes te smeren. Deze crèmes, corticosteroidcrèmes, kun je op recept van je huisarts krijgen.

Tips bij zonbescherming

  • Smeer jezelf en je kinderen in de zomer ’s ochtends al in. Bijvoorbeeld tijdens het aankleden. Zo ben je meteen verzekerd van een goede zonbescherming voor je kinderen op school. Door tijdens het aankleden al in te smeren, kom je gemakkelijker op lastige plekken zoals bij de randjes van kleding. Lees meer over de 5 vergeten plekken bij het insmeren.
  • Ga je op een zonnige dag naar het strand? Smeer dan ook je kinderen thuis al in. Dat scheelt weer een heel gedoe. Want als je kinderen op het strand zijn, willen ze maar één ding en dat is spelen!
  • Gebruik elke dag een dagcrème met SPF, ook in de winter. Zo is je gezicht dagelijks beschermd tegen de eerste zonnestralen van die dag. En ook voorkom je hiermee huidveroudering.
  • Gebruik géén hydrofiele doek om schaduw te creëren bij je kinderwagen of autostoeltje. Onderzoek laat zien dat de temperatuur hierdoor substantieel oploopt, waardoor oververhitting kan ontstaan.
  • Zorg dat je altijd een kleine tube zonnebrand in je handtas hebt zitten. Zo word je niet verrast door de zon in de speeltuin of op terras. Om deze reden is mijn suncare ook in mini (handtasformaat!) verkrijgbaar.
  • Verzorg je huid na een dagje zon. Helaas beschermt geen enkele zonnebrandcrème voor honderd procent tegen uv-stralen en kan geen enkele aftersun de zonschade ongedaan maken. Maar een goede aftersun kan de huid wél voorzien van herstellende ingrediënten. De Drs Leenarts Aftersun bevat antioxidanten zoals niacinamide, vitamine C en E en is parfumvrij. Zo geef je je huid direct de boost die het nodig heeft.
  • Een zonverbrande huid is vaak wat droger. Daarom kan een lauw bad met badolie fijn zijn na een dagje zon. Mijn Bad & Douche olie laat een verzorgend laagje achter op je huid.

“Goed beschermd de zon ingaan, vind ik als dermatoloog heel belangrijk. Je wilt te allen tijde zonschade en huidkanker voorkomen. Smeren dus!”

Marjolein Leenarts, dermatoloog

Misschien heb je ook interesse in deze producten?

Veelgestelde vragen over zonbescherming

Waarom jeukt mijn verbrande huid?

Bij een verbrande huid drogen de huidcellen uit, het gevolg hiervan is dat de huid kan gaan jeuken. Door de huid te koelen kun je de jeuk stillen. 

Hoe lang blijft een verbrande huid rood?

Hoe lang de roodheid blijft aanhouden, hangt van de graad van verbranding af. Dit kan van drie tot wel zeven dagen lang duren.

Hoe lang duurt het om een verbrande huid te herstellen?

Hoe lang het duurt voordat de verbrande huid is hersteld ,hangt van de graad van verbranding af. Dit kan van drie tot wel zeven dagen lang duren.

Hoe kom ik het snelst van een verbrande huid af?

Het is belangrijk om bij een zonverbranding direct uit de zon te gaan en de huid te koelen. Zo voorkom je dat de huid verder verbrand. Hiernaast kan een goede verzorging het herstel van de huid bevorderen. Smeer bijvoorbeeld een aftersun om de huid zowel te koelen als verzorgen.

Kan ik onder een parasol verbranden?

Onder een strandparasol zit je niet ‘veilig’. Zand en water weerkaatsen zonlicht. Water laat UV-licht zelfs door. Een strandparasol houdt ongeveer de helft van de UV-straling tegen en biedt dus niet voldoende zonbescherming. De rest van de straling bereikt gewoon de huid, bijvoorbeeld door reflectie… Ook onder de parasol smeren dus om huidverbranding tegen te gaan!

Wat is een goede zonnebrand?

Een goede zonnebrand heeft een factor van minimaal SPF 30. Het liefst gebruik je een zonnebrand zonder parfum of andere ingrediënten waarvoor je een allergie kunt ontwikkelen.

Mijn verantwoorde zonnebrandcrème zonder oxybenzone bevat moderne en zeer stabiele zonnefilters. De kans op een allergische reactie is bijzonder klein. Drs Leenarts Suncare (verkrijgbaar in crème en spray) is geschikt voor volwassenen én kinderen.

Er is altijd veel te doen over zonnebrandcrèmes en mogelijke gevaren. Dit zijn echter allemaal niet-wetenschappelijk aangetoonde theorieën. Wat wél wetenschappelijk is aangetoond, is dat je van onvoldoende smeren huidkanker kan krijgen. Het allerbelangrijkst is dus dat je smeert met een zonnebrand die je zelf prettig vindt.

Ben ik allergisch voor zonnebrandcrème?

Wanneer je last hebt van huiduitslag en jeuk na een dagje in de zon, kun je natuurlijk ook zonneallergie hebben. In deze video over zonneallergie vertel ik hier meer over. Maar ook kan het zijn dat je allergisch voor zonnebrandcrème bent. In sommige crèmes zitten geurstoffen of conserveermiddelen waarvoor je een allergie kan ontwikkelen. Maar ook sommige zonnefilters kunnen een allergische reactie veroorzaken.

Met de ROAT-test kan je ontdekken of jouw allergische reactie door de zonnebrand komt. Of probeer een andere zonnecrème uit – bijvoorbeeld mijn Suncare SPF30 of Suncare SPF50. Maar stop in ieder geval niet met het smeren van zonnebrand…

Helpt yoghurt tegen zonnebrand?

Koude yoghurt, koude komkommer… Klinkt verkoelend, maar yoghurt op de verbrande huid doet inderdaad eigenlijk niet veel meer dan koude kompressen. Bij een zonverbrande huid verzorgen hoef je dus niet per se naar de supermarkt, maar kun je net zo goed een natte theedoek als koud kompres gebruiken.

Hoe vaak moet je aftersun smeren?

Na de zonblootstelling kun je de aftersun naar eigen behoefte zo vaak smeren als nodig.

Hoe erg ben ik verbrand?

Hoe erg je bent verbrand, hangt af van de mate van verbranding. Dit duiden wij aan in vier verschillende graden. Hierbij zie je bij een eerstegraads verbranding enkel roodheid en is een vierdegraads verbranding vuurrood met hevige vervelling en blaren. 

Wanneer mag ik weer in de zon nadat ik ben verbrand?

Na een zonverbranding is het verstandig om minimaal 3 dagen uit de zon te blijven, het liefste tot de verbrande huid volledig is hersteld. 

Hoe bescherm ik mijn huid in de zon?

Om de huid in de zon te beschermen kun je een zonnebrandcrème smeren, bijvoorbeeld de Suncare SPF30. Breng de zonnebrandcrème ruim en voldoende aan (iedere 2 á 3 uur). Hiernaast kun je ook een hoed, pet of UV-werende kleding dragen voor extra bescherming.

Wanneer moet je naar de dokter?

Ga naar de dokter bij een verbranding met veel blaren en een ziek gevoel waar misselijkheid, koorts, rillingen en hoofdpijn optreed.

Krijg ik littekens van een verbrande huid?

Over het algemeen ontstaat er geen litteken na een oppervlakkige zonverbranding. Bij een ernstige verbranding kan er een litteken ontstaan en kan er ook pigmentverkleuring optreden.

Lekker kleurtje bijhouden onder de zonnebank?

Eigenlijk is het allemaal een kwestie van gezond verstand. De meeste mensen in Nederland hebben een licht huidtype, dat gemaakt is voor het Nederlandse klimaat: onze zomers hebben soms maar een paar écht zonnige dagen. Om naast die zomerbestemming met zongarantie en die lastminute-winterbestemming ook nog eens onder de zonnebank te gaan liggen – is gewoon te veel van het goede. Daar zijn onze ‘Nederlandse’ huidjes gewoon niet op gebouwd. En de kans op huidkanker neemt echt toe door de zonnebank. Niet doen dus!

Meer advies van Drs Leenarts

Heb je een zonnesteek? Wat zijn de symptomen van een zonnesteek en is er een behandeling? Tips van dermatoloog Marjolein Leenarts.

Zonneallergie

Net zoals iedere andere allergie is zonneallergie een reactie van het immuunsysteem op een bepaalde stof. In het geval van een zonneallergie reageert de huid op ultraviolet (zon)licht. Wat kun je tegen zonneallergie doen? Ik leg het je uit.
Blog over warmte-uitslag en huidverzorging

Warmte-uitslag kind

Na een warme dag spot je pukkeltjes of kleine vochtblaasjes op je kindje. Wellicht is het warmte-uitslag. Geen zorgen, deze uitslag kan geen kwaad. Wel jeuken de bultjes of blaasjes en kunnen ze pijn doen. Ik leg je uit wat je ertegen kunt doen. 
koortslip

Koortslip

Veel mensen kennen het gevoel van een beginnende koortslip maar al te goed. Het virus dat de boosdoener is, het Herpes Simplex, is een van de meest voorkomende virusinfecties. Al op jonge leeftijd kun je ermee in aanraking komen. Hoe kun je een koortslip herkennen, behandelen en voorkomen? Lees verder.